Παθήσεις λάρυγγα
Ο λάρυγγας
Ο λάρυγγας βρίσκεται στο πρόσθιο τμήμα του τραχήλου (λαιμού), περιλαμβάνει τις φωνητικές χορδές και παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπνοή, την παραγωγή της φωνής και την προστασία των πνευμόνων από εισρόφηση (είσοδο τροφών στους πνεύμονες).
Ποιες είναι μερικές από τις παθήσεις του λάρυγγα;
Υπάρχουν πολλές καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν το λάρυγγα, όπως καλοήθεις βλάβες των φωνητικών χορδών, καρκινικές ή προκαρκινικές βλάβες, λοιμώδεις και φλεγμονώδεις καταστάσεις, αυτοάνοσες και νευρολογικές παθήσεις, παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος, διαταραχές της κινητικότητας των φωνητικών χορδών.
Ποιοι άλλοι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν το λάρυγγα;
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το λάρυγγα, όπως χειρουργικές επεμβάσεις που πραγματοποιούνται στο θυρεοειδή αδένα, την καρδιά, το θώρακα, τη σπονδυλική στήλη και τα αγγεία. Επίσης, μπορεί να προκληθεί βλάβη στο λάρυγγα, ως αποτέλεσμα της διασωλήνωσης που πραγματοποιείται στα πλαίσια χορήγησης γενικής αναισθησίας ή νοσηλείας στο νοσοκομείο για άλλο λόγο.
Μερικές καλοήθεις παθήσεις των φωνητικών χορδών μπορεί να προκληθούν από κακή χρήση ή υπέρχρηση της φωνής, όπως υπερβολική ομιλία, συχνό «καθάρισμα» του λαιμού, βήχα, κάπνισμα, κραυγές, τραγούδι, πολύ ψηλής ή πολύ χαμηλής έντασης ομιλία. Η κακή χρήση της φωνής μπορεί τελικά να οδηγήσει σε αλλαγές στη φωνητική λειτουργία και βράγχος (βραχνάδα). Εάν το βράγχος διαρκεί για περισσότερο από 3 εβδομάδες, χωρίς κάποια εμφανή αιτία, είναι απαραίτητο να γίνει επίσκεψη σε ΩΡΛ ιατρό.
Μερικές από τις διαταραχές που μπορεί να προκληθούν από κακή χρήση και υπέρχρηση της φωνής είναι:
Λαρυγγίτιδα: φλεγμονή (οίδημα) των φωνητικών χορδών.
Κομβία των φωνητικών χορδών: πρόκειται για μικρές, καλοήθεις βλάβες, που μοιάζουν με κάλλους και δημιουργούνται πάνω στις φωνητικές χορδές. Ανήκουν στις πιο συχνές καλοήθεις βλάβες των φωνητικών χορδών. Οι επαγγελματίες τραγουδιστές και οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν πολύ τη φωνή τους (δάσκαλοι, δικηγόροι, πωλητές) συχνά διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν κομβία των φωνητικών χορδών.
Πολύποδες των φωνητικών χορδών: Αυτές οι βλάβες τυπικά προκαλούνται από κάποιον τραυματισμό ή είναι φλεγμονώδους αιτιολογίαςς. Μπορεί να είναι το αποτέλεσμα έντονης χρήσης της φωνής ή επίμονου βήχα. Οι καπνιστές επίσης έχουν μεγαλύτερη τάση να αναπτύσσουν πολυποειδείς βλάβες στις φωνητικές τους χορδές.
Αιμορραγία των φωνητικών χορδών: Στην περίπτωση αυτή μπορεί ξαφνικά να χαθεί η φωνή. Αυτό μπορεί να είναι το αποτέλεσμα κραυγών, φωνασκίας ή άλλης κακής χρήσης της φωνής. Ένα ή περισσότερα από τα αιμοφόρα αγγεία στην επιφάνεια των φωνητικών χορδών σπάει και ο μαλακός ιστός των φωνητικών χορδών γεμίζει με αίμα. Αντιμετωπίζεται με ξεκούραση της φωνής ή σπανιότερα μπορεί να χρειαστεί χειρουργική παρέμβαση.
Σπασμωδική δυσφωνία: πρόκειται για σπάνια νευρολογική πάθηση του λάρυγγα που περιλαμβάνει τη μη οικειοθελή (αυτόματη) σύσπαση συγκεκριμένων μυών τουυ λάρυγγα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η φωνή να ακούγεται καταπονημένη, πνιχτή ή αδύναμη.
Θηλωμάτωση του λάρυγγα: πρόκειται για χρόνια ιογενή λοίμωξη, στην οποία αναπτύσσονται καλοήθεις όγκοι (σαν μυρμηγκιές) μέσα στο λάρυγγα, τις φωνητικές χορδές ή άλλα σημεία των αεραγωγών από τη μύτη ως τους πνεύμονες. Οι βλάβες, οι οποίες προκαλούνται από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), μπορεί να μεγαλώσουν πολύ γρήγορα και συχνά επανεμφανίζονται παρά την επίμονη θεραπεία. Μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην αναπνοή, εάν φράζουν την αναπνευστική οδό, ή, συχνότερα, βράγχος φωνής, εάν βρίσκονται πάνω στις φωνητικές χορδές. Η πάθηση αυτή μπορεί να επηρεάσει τόσο ενήλικες, όσο και παιδιά, αλλά και βρέφη.
Παράλυση ή υποκινητικότητα των φωνητικών χορδών: πρόκειται για την αδυναμία της μίας ή και των δύο φωνητικών χορδών του λάρυγγα να κινηθούν φυσιολογικά (να «ανοίξουν» και να «κλείσουν»). Οι φωνητικές χορδές επιτρέπουν την ομιλία όταν ο αέρας που βρισκόταν μέσα στους πνεύμονες βγαίνει και περνάει ανάμεσά τους, με αποτέλεσμα αυτές να δονούνται και να παράγουν ήχους. Εκτός του ότι επηρεάζουν την ομιλία, η παράλυση των φωνητικών χορδών μπορεί να προκαλέσει βήχα, αίσθηση παρουσία φλέματος στο λαιμό, δυσκολία στην κατάποση και δύσπνοια (δυσκολία στην αναπνοή). Αυτές οι διαταραχές μπορεί να προκληθούν μετά από χειρουργική επέμβαση στο θυρεοειδή αδένα, στο θώρακα, σε αγγεία ή τη σπονδυλική στήλη ή μετά από παρατεταμένη παραμονή ή τραυματική τοποθέτηση ενδοτραχειακού σωλήνα ή μετά από ιογενή λοίμωξη.
Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση: η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ), γνωστή και ως «καούρα», συνιστά το αίσθημα καύσου στο στήθος που μπορεί να προκληθεί μετά από φαγητό, σκύψιμο, τέντωμα, ανάπαυση στην ύπτια θέση και άσκηση. Είναι το αποτέλεσμα της επιστροφής του περιεχομένου του στομάχου στον οισοφάγο, στην περίπτωση που ο κατώτερος οισοφαγικό σφιγκτήρας (μια βαλβίδα στη συμβολή του οισοφάγου και του στομάχου, που δεν επιτρέπει τη δίοδο φαγητού αντίστροφα από το στομάχι στον οισοφάγο) δεν κλείνει κανονικά. Η ΓΟΠ μπορεί να επηρεάσει το λάρυγγα και να προκαλέσει και περισσότερο άτυπα συμπτώματα όπως βήχα, βράγχος φωνής, φλεγμονή και πόνο στο λαιμό, συχνό «καθάρισμα» του λαιμού, υπερβολική παραγωγή βλέννης και φλέματος στο λαιμό, καθώς και αίσθηση παρουσίας ξένου σώματος στο λαιμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις ονομάζεται λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση.
Καρκίνος του λάρυγγα: παρότι πολλοί όγκοι του λάρυγγα είναι καλοήθεις, κακοήθεις όγκοι μπορεί επίσης να αναπτυχθούν στην περιοχή. Τα εσωτερικά τοιχώματα του λάρυγγα επενδύονται από κύτταρα που ονομάζονται επιθηλιακά πλακώδη. Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του λάρυγγα ξεκινούν από αυτά τα κύτταρα και ονομάζονται καρκίνοι εκ του πλακώδους επιθηλίου. Εάν δε διαγνωσθούν εγκαίρως μπορεί να επεκταθούν στους γειτονικούς λεμφαδένες του τραχήλου. Οι καπνιστές διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους μη καπνιστές να αναπτύξουν καρκίνο του λάρυγγα. Ο κίνδυνος αυτός είναι ακόμα μεγαλύτερος για καπνιστές που καταναλώνουν αλκοόλ συστηματικά. Ευτυχώς, εάν διαγνωστεί εγκαίρως, ο καρκίνος του λάρυγγα είναι πλήρως αντιμετωπίσιμος.
Στένωση του λάρυγγα: πρόκειται για στένωση της διόδου των φωνητικών χορδών, είτε ως αποτέλεσμα ουλής είτε ως αποτέλεσμα αμφοτερόπλευρης (και από τις δυο πλευρές) ακινησίας των φωνητικών χορδών, που προκαλεί προβλήματα με την αναπνοή. Μπορεί να προκληθεί από μια πληθώρα καταστάσεων, όπως αυτοάνοσες ή φλεγμονώδεις διαταραχές (π.χ. πολυαγγειίτιδα με κοκκιωμάτωση, τραυματισμός από παρατεταμένη διασωλήνωση, ιατρογενείς καταστάσεις, όπως χειρουργική επέμβαση στο θυρεοειδή αδένα, καρκινικοί όγκοι, προοδευτικές εκφυλιστικές νευρολογικές παθήσεις και σπάνιες ιογενείς λοιμώξεις.
Δυσφαγία: πρόκειται για δυσκολία στην κατάποση. Μερικοί ασθενείς με δυσφαγία μπορεί να μην μπορούν να καταπιούν στερεά τροφή, υγρά ή ακόμη και το σάλιο τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό, καθώς δεν προσλαμβάνονται επαρκείς θερμίδες. Η δυσφαγία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σοβαρές λοιμώξεις, όταν η κακή κατάποση έχει ως αποτέλεσμα φαγητό να εγκλωβίζεται στους πνεύμονες, εκτός του οισοφάγου (εισρόφηση). Η δυσφαγία συμβαίνει όταν ο λάρυγγας δεν κλείνει εντελώς κατά τη διάρκεια της κατάποσης και όταν ο φάρυγγας δεν προωθεί την τροφή προς τον οισοφάγο με έναν συντονισμένο και αποτελεσματικό τρόπο. Η δυσφαγία παρατηρείται συχνά σε ασθενείς που έχουν υποστεί εγκεφαλικό, αλλά μπορεί να συμβεί και μετά από χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη ή μετά από ακτινοβολία στην κεφαλή και τον τράχηλο για την αντιμετώπιση καρκινικών όγκων. Η διαταραχές της κατάποσης μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκες και τυπικά αντιμετωπίζονται από ομάδα ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων (ΩΡΛ, γαστρεντερολόγο και φωνολόγο).
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τις παθήσεις του λάρυγγα μπορείτε να επικοινωνήσετε με το γιατρό μέσω της παρακάτω φόρμας επικοινωνίας.
