Τι είναι οι αμυγδαλές;
Οι αμυγδαλές αποτελούν αθροίσεις λεμφικού ιστού στο οπίσθιο τμήμα του φάρυγγα, μια σε κάθε πλευρά. Αποτελούν τμήμα του αμυντικού συστήματος και προστατεύουν από λοιμώξεις λειτουργώντας ως μια από τις πρώτες γραμμές άμυνας του οργανισμού απέναντι σε ιούς και βακτήρια.
Τι είναι η αμυγδαλίτιδα;
Αμυγδαλίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή των αμυγδαλών που προκαλείται τόσο από ιούς όσο και από μικρόβια. Στη συγκεκριμένη πάθηση οι αμυγδαλές γίνονται κόκκινες, διογκώνονται, παρουσιάζουν άσπρα βύσματα ή πύον και είναι ιδιαίτερα επώδυνες στην κατάποση. Η αμυγδαλίτιδα μπορεί να προσβάλει όλες τις ηλικίες αλλά είναι πολύ συχνή σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Μπορεί να πάθετε αμυγδαλίτιδα όλο το χρόνο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αμυγδαλίτιδα το καλοκαίρι και το φθινόπωρο είναι κυρίως ιογενούς αιτιολογίας ενώ το χειμώνα και στις αρχές άνοιξης προκαλείται κυρίως από βακτήρια.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αμυγδαλίτιδας;
Όταν πάθετε αμυγδαλίτιδα, το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα που θα νιώσετε είναι ο έντονος πονόλαιμος ιδίως όταν καταπίνετε. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να νιώσετε είναι:
- Πόνος στο αυτί (ωταλγία).
- Πυρετός ( συνήθως πάνω από 38°C)
- Δύσοσμη αναπνοή
- Πονοκέφαλος
- Γενική κακουχία και ανορεξία
- Ναυτία-έμετος (κυρίως σε παιδιά)
- Πόνος στην κοιλιά (σε παιδιά)
Εκτός από τη διόγκωση των αμυγδαλών είναι δυνατόν να παρατηρήσετε και διογκωμένους λεμφαδένες στο λαιμό σας.
Πώς γίνεται η διάγνωση της αμυγδαλίτιδας;
Για τη διάγνωση της αμυγδαλίτιδας συνήθως αρκεί η λήψη ιστορικού και η κλινική εξέταση στο ΩΡΛ ιατρείο. Συνήθως δε χρειάζεται να υποβληθείτε σε κάποιο εργαστηριακό έλεγχο. Τα συμπτώματα της αμυγδαλίτιδας μπορεί να είναι παρόμοια με αυτά της λοιμώδους μονοπυρήνωσης. Η λοιμώδης μονοπυρήνωση είναι πιθανότερο να προσβάλλει εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Μπορεί να προκαλέσει έντονο πονόλαιμο, δεκατική πυρετική κίνηση και κακουχία που μπορεί να παραμείνει για καιρό καθώς και έντονη διόγκωση λεμφαδένων στο λαιμό. Η εικόνα είναι συνήθως εντυπωσιακή με παρουσία επιχρίσματος που καλύπτει τις αμυγδαλές που σε συνδυασμό με τη διόγκωση των λεμφαδένων και τις πληροφορίες από το ιστορικό θα υποψιάσει τον ΩΡΛ σας ο οποίος θα ζητήσει κάποιες εργαστηριακές εξετάσεις που θα επιβεβαιώσουν την παρουσία λοιμώδους μονοπυρήνωσης.
Τι μπορώ να κάνω μόνος μου όταν έχω αμυγδαλίτιδα;
Στις περιπτώσεις που η αμυγδαλίτιδα είναι ιογενούς αιτιολογίας, η νόσος θα υποχωρήσει μόνη της μέσα σε μια εβδομάδα περίπου χωρίς την ανάγκη λήψης αντιβιοτικής αγωγής. Αυτά που μπορείτε να κάνετε για να ανακουφιστείτε από τα συμπτώματα και να επιταχύνετε την αποδρομή της νόσου είναι τα εξής:
- Ξεκούραση στο σπίτι για λίγες ημέρες.
- Πιείτε άφθονα υγρά για να αποφύγετε την αφυδάτωση. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό ιδίως στις περιπτώσεις που έχετε πυρετό.
- Κάνετε γαργάρες στο φάρυγγα με αντισηπτικά διαλύματά όπως απλό αλατόνερο ή άλλα σκευάσματα που θα σας δοθούν στο φαρμακείο
- Πιείτε τσάι με μέλι. Πολλοί ασθενείς το βρίσκουν ιδιαίτερα ανακουφιστικό ενώ το μέλι έχει και αντιμικροβιακές ιδιότητες.
- Αποφύγετε αλκοόλ, καφεΐνη, πικάντικα και όξινα φαγητά.
- Αποφύγετε έκθεση στο τσιγάρο ή σε οικιακά καθαριστικά που μπορεί να ερεθίσουν ακόμα περισσότερο το λαιμό σας.
- Εφαρμόστε μέτρα υγιεινής για την αποφυγή διασποράς. Καλό πλύσιμο χεριών και σκευών εστίασης, καλό αερισμό στους εσωτερικούς χώρους και πλύσιμο επιφανειών ιδίως στην κουζίνα και το μπάνιο.
- Πάρτε παρακεταμόλη (πχ depon, apotel) και αντιφλεγμονώδη όπως ιβουπροφαίνη (πχ algofren, brufen) τα οποία μπορείτε να χορηγηθείτε από το φαρμακείο χωρίς ιατρική συνταγή.
Τι είδους φάρμακα μπορεί να λάβω για την αντιμετώπιση της αμυγδαλίτιδας;
Σε περίπτωση που ο ΩΡΛ σας διαγνώσει αμυγδαλίτιδα ιογενούς αιτιολογίας, τότε κατά πάσα πιθανότητα δε θα σας χορηγηθούν αντιβιοτικά γιατί απλά δεν έχουν κάποια αποτελεσματικότητα ενάντια στους ιούς. Αντίθετα σε μια βακτηριακή αμυγδαλίτιδα επιβάλλεται η χορήγηση αντιβιοτικών προκειμένου να αποφευχθούν επιπλοκές. Είναι σημαντικό να λάβετε όλο το σχήμα των αντιβιοτικών που σας χορηγήθηκαν ακόμα και αν αρχίσουν να βελτιώνονται τα συμπτώματα σε λίγες μέρες. Αυτό θα εξασφαλίσει την πλήρη εξόντωση των μικροβίων και την αποφυγή δημιουργίας αντίστασης στα αντιβιοτικά.
Πότε χρειάζεται να υποβληθώ σε αμυγδαλεκτομή;
Ο ΩΡΛ σας, θα σας προτείνει αφαίρεση των αμυγδαλών στις εξής περιπτώσεις:
- Όταν οι αμυγδαλές σας είναι υπερτροφικές και επηρεάζουν την αναπνοή σας, προκαλούν ροχαλητό ή άνοιες.
- Όταν παρουσιάζετε πολλαπλά επεισόδια μικροβιακής αμυγδαλίτιδας.
- Όταν εμφανίσετε πάνω από ένα περιαμυγδαλικό απόστημα (επιπλοκή της αμυγδαλίτιδας).
Αξίζει να σημειωθεί ότι παρά το γεγονός ότι οι αμυγδαλές αποτελούν μέρος του ανοσιακού μας συστήματος, η αφαίρεση τους δεν φαίνεται να επηρεάζει την ικανότητα του οργανισμού μας να αντιμετωπίσει τις λοιμώξεις. Και αυτό γιατί όταν αφαιρούνται παραμένει έτσι κι αλλιώς αρκετός λεμφικός ιστός στο φάρυγγα για να μας προστατεύει.
Διαβάστε λεπτομέρειες για την αμυγδαλεκτομή στην αντίστοιχη ενότητα της Ιστοσελίδας μας (Υπηρεσίες).
Ποιες είναι οι αιτίες της αμυγδαλίτιδας;
Η πιο συχνή μορφή αμυγδαλίτιδας είναι η ιογενής. Οι υπεύθυνοι ιοί είναι αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα, αδενοϊοί, ιοί της γρίπης κ.α. Από την άλλη μεριά, μια στις τρεις περιπτώσεις αμυγδαλίτιδας προκαλούνται από βακτήρια όπως στρεπτόκοκκοι με πιο γνωστό τον β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο της ομάδας Α. Αξίζει να σημειωθεί ότι η στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα είναι πιο συχνή στις ηλικίες 5-15 ετών ενώ η ιογενής αμυγδαλίτιδα σε νεότερα παιδιά.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της αμυγδαλίτιδας;
Κατά κανόνα η αμυγδαλίτιδα βελτιώνεται σε διάστημα μιας εβδομάδας χωρίς να καταλείπει χρόνια προβλήματα. Είναι πιο πιθανό να έχετε μια σοβαρή αμυγδαλίτιδα ή επιπλοκές από αυτήν εάν έχετε ένα επιβαρυμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλοκές συμβαίνουν συχνότερα σε νέα παιδιά και ηλικιωμένους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανίζετε επαναλαμβανόμενα επεισόδια αμυγδαλίτιδας. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να απουσιάζετε συχνά από την εργασία σας ή από το σχολείο. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να συζητήσετε με τον ΩΡΛ σας το ενδεχόμενο αφαίρεσης των αμυγδαλών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις βακτηριακής αμυγδαλίτιδας, είναι δυνατόν να συσσωρευτεί πύον γύρω από την αμυγδαλή σας. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται περιαμυγδαλικό απόστημα και συνήθως χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο στο φάρυγγα που εντοπίζεται κυρίως στη μια πλευρά. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να έχετε είναι:
- Πόνος στο αυτί (ωταλγία)
- Υψηλός πυρετός
- Δυσκολία στην κατάποση ή και την αναπνοή
- Δυσκολία στη διάνοιξη του στόματος (τρισμός)
Το περιαμυγδαλικό απόστημα είναι πιο συχνό σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Μπορεί ωστόσο να συμβεί και σε παιδιά. Η αντιμετώπιση είναι διάνοιξη και παροχέτευση συνήθως μετά από δοκιμαστική παρακέντηση με βελόνα, υπό τοπική αναισθησία. Χορηγούνται αντιβιοτικά και παυσίπονα ενώ ενδεχομένως μελλοντικά μα χρειαστεί αφαίρεση των αμυγδαλών.
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για την αμυγδαλίτιδα μπορείτε να επικοινωνήσετε με το γιατρό μέσω της παρακάτω φόρμας επικοινωνίας.
